Rabu, 29 Mei 2013

Aanalisis Sederhana Peran dalam Struktur Bahasa Jawa Banyumas


1.      Peran Aktif
Afiks
Kata Dasar
Kata
Kalimat
-na
bukak
bukakna
Adhi dikongkon bukakna lawang nggo tamu.
-ena
weh
wehena
Aja kelalen, wehena layang kiye maring Pak Sus.
-i
perek
mereki
Mamasku lagi mereki wong ayu sing klambi abang kuwe.

2.      Peran Pasif
Afiks
Kata Dasar
Kata
Kalimat
de-
walik
dewalik
Kertase aja dewalik mengko gambare ora keton.
de-/-na
krungu
derungokna
Angger wong tua lagi ngendika kuwe derungokna, aja langsung lunga plencing kaya kuwe.
de-/-ena
weh
dewehena
Gerehe wis dewehena maring kucing.
de-/i
tandur
detanduri
Kepengine si mbah, nang arepan umah kuwe detanduri karo wit-witan sing gedhe-gedhe ben hawane adhem lan silir.
ka-
tampa
katampa
Layang kuwe katampa sekang bu guru kanggo ibune Hamid.
ka-/-an
tresna
katresnan
Cincin kawine mung bakal diwehena karo sing katresnan.
ke-/-an
urug
kurugan
Adhiku tiba kurugan andha.
tek-
pangan
tekpangan
Anane mung sega karo sambel ya uwis, tekpangan bae.
tek-/-i
paran
tekparani
Ngesuk arep tekparani umahe wong sing njaili ahiku.
kok-
iris
kokiris
Brambange kokiris nganggo piso sing landhep kuwe.
kok-/-i
tamba
koktambani
Sing lecet kuwe aja koktambani dhisit seurunge diresiki nganggo alkohol ben ora infeksi.
kok-/-na
balang
kokbalangna
Genthenge kokbalangna maring Kartim sing uwis nang ndhuwur bae dadi gelis, ora kesuwen ndadak manjat-manjat.
-an
aspal
aspalan
Dalane siki wis apik, wis aspalan.
-um-
canthel
cumanthel
Klambi kotore esih padha cumanthel nang njero kamar.

3.      Peran Resiprokal
Afiks
Kata Dasar
Kata
Kalimat
-an
kembar
kembaran
Senajan dudu bocah kembar, nanging Asti kro Imah senenge nganggo apa-apa sing kembaran.
R-/-an
balang
balang-balangan
Nang Spanyol ana festival balang-balangan tomat.
pa-/-an
guyub
paguyuban
Kudune pada njaga paguyuban ben ora ana rusuh-rusuh maning.
padha
seneng
padha-padha seneng
Nek uwis padha-padha seneng ya nikah baen.

4.      Peran Refleksi
Afiks
Kata Dasar
Kata
Kalimat
-N
dhodhok
ndhodhok
Parman sengaja ndhodhok nang pipir blumbang ngenteni pancinge kesamber gramehe si mbah.
-m
anjat
manjat
Aku arep manjat gunung ngesuk sore.

nonton

Mus lagi nonton film Naruto nang Global TV.

sujud

Nek olih apa-apa si mbah pasti langsung sujud sukur maring Gusti Allah.


Tidak ada komentar:

Posting Komentar